100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ ~ Γενικά Θέματα επί παντός επιστητού

Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2012

100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ

Τετάρτη, Οκτωβρίου 17, 2012

frinda

No comments

100 χρόνια από τον Βαλκανικό πόλεμο – η αρχή

Κείμενο: Βενέτα Παβλόβα

Στις 5 Οκτωβρίου συμπληρώνονται τα 100 χρόνια από την ημέρα, κατά την οποία για την Βουλγαρία άρχισε ο πρώτος Βαλκανικός πόλεμος 1912 – 1913 – ηρωική εποποιία για την απελευθέρωση και τα ανθρώπινα δικαιώματα των Βούλγαρων στην Οθωμανική αυτοκρατορία. 34 χρόνια νωρίτερα τελείωσε ο Ρωσικο-τουρκικός απελευθερωτικός για τη Βουλγαρία πόλεμος. Αλλά το συνέδριο του Βερολίνου των Μεγάλων δυνάμεων μετά τον εν λόγω πόλεμο αφήνει εκκρεμές το «ανατολικό ζήτημα» - Βούλγαροι και άλλοι χριστιανοί παραμένουν υπό την οθωμανική αυτοκρατορία στην Μακεδονία, την Θράκη του Αιγαίου και την Ανατολική Θράκη, καθώς και άλλα τμήματα της βαλκανικής χερσονήσου. Οι απελευθερωτικοί αγώνες σ αυτά τα εδάφη και οι διεθνείς διπλωματικές προσπάθειες δεν φέρουν λύση αυτού του προβλήματος. Οι δυνατότητες ειρηνικής διεξόδου έχουν πλέον εξαντληθεί. Το 1912 τέσσερα βαλκανικά κράτη – η Βουλγαρία, η Σερβία, η Ελλάδα και το Μαυροβούνιο ενοποιούνται εναντίων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Η μετακίνηση προς την Αδριανούπολη

Στα μέσα Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους η ένταση στα Βαλκάνια αυξάνεται. Στις 30 Σεπτεμβρίου οι σύμμαχοι επιμένουν για συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις συμπεριλαμβανομένης αυτονομίας της Μακεδονίας και της Ανατολικής Θράκης εντός προθεσμίας 6 μηνών. Στις 4 Οκτωβρίου, όμως, η Οθωμανική αυτοκρατορία ανακηρύσσει πόλεμο.

Στις 5 Οκτωβρίου ο Βούλγαρος τσάρος Φερδινάνδος απευθύνει στον λαό του μανιφέστο για την ανακήρυξη του πολέμου. Τα λόγια αυτού του εγγράφου λες και εκφράζουν τα συναισθήματα όλου του λαού τότε:
«Βούλγαροι, στην διάρκεια της 25 ετών βασιλείας μου πάντα αναζητούσα, δουλεύοντας ειρηνικά την πρόοδο, ευτυχία και δόξα της Βουλγαρίας...Η Θεία Πρόνοια, όμως, έκρινε αλλιώς...Πέρα από το βουνό Ρίλα και από τη Ροδόπη τα αδέλφια μας σε αίμα και πίστη δεν είχαν την τύχη μέχρι και σήμερα, 35 χρόνια μετά την απελευθέρωσή μας, να απελευθερωθούν. Το έργο μας είναι δίκαιο, μεγάλο, ιερό. Με ταπεινή ελπίδα στην προστασία και την βοήθεια του Θεού γνωστοποιώ στον βουλγαρικό λαό, ότι ο πόλεμος για τα ανθρώπινα δικαιώματα των χριστιανών στην Τουρκία έχει πλέον ανακηρυχθεί.»
Το καθήκον του βουλγαρικού στρατού στην σύγκρουση, που άρχισε, είναι εξαιρετικά δύσκολο. Εναντίων της χώρας μας πετάχτηκαν οι βασικές δυνάμεις της αυτοκρατορίας. Έτσι ο βουλγαρικός στρατός χρειάζεται να συμμετάσχει στις πιο βαριές μάχες και να υποστεί τις μεγαλύτερες ζημιές. Χάρη στο καλό σιδηροδρομικό δίκτυο ο βουλγαρικός στρατός μεταφέρεται εγκαίρως στα σύνορα με την Ανατολική Θράκη.

Βασικές κατευθύνσεις των συμμαχικών επιθέσεων

Μετά από μερικές μικρές συγκρούσεις στα σύνορα αρχίζουν οι πρώτες μεγάλες μάχες. Πρώτα αρχίζουν προέλαση τα βουλγαρικά στρατεύματα. Η κατεύθυνση του κυρίου πλήγματος είναι η Λόζενγκράντ. Σκληρές μάχες γίνονται στο Γκέτσκενλί, Κάϊπα, Σελίουλού και άλλα. Και ενώ ο Πρώτος βουλγαρικός στρατός αναλαμβάνει τις πρώτες επιθέσεις και δεσμεύει σημαντικές δυνάμεις του αντιπάλου, ο Τρίτος βουλγαρικός στρατός εμφανίζεται ξαφνικά από την Ανατολή, διασπά την άμυνα των τουρκικών στρατευμάτων και τα απειλεί με περικύκλωση. Ο αντίπαλος υποχωρεί με πανικό και στις 11 Οκτωβρίου εγκαταλείπει χωρίς μάχη το Λόζενγκράντ. Οι τούρκοι υποχωρούν και στα άλλα τμήματα του θρακικού μετώπου. Ο δεύτερος βουλγαρικός στρατός μπλοκάρει το κάστρο Αδριανούπολη.

Οι

Ο τσάρος Φερδινάνδος κατευθύνεται προς τα στρατεύματα, που περικυκλώνουν την Αδριανούπολη

Βούλγαροι προελαύνουν επιτυχημένα και στα άλλα μέτωπα – την Ανατολική και τη Δυτική Ροδόπη, την Ανατολική Μακεδονία. Σ αυτές τις περιοχές η βουλγαρική διοίκηση διαθέτει πολύ μικρότερες δυνάμεις, αλλά με το θάρρος και το απίθανο πνεύμα αυτά τα στρατεύματα νικούν παντού. Υποβοηθούνται από την ντόπια φρουρά και από πολλές τσέτες, που ενεργούν στα νώτα του αντιπάλου. Έχουν οργανωθεί από την Εσωτερική μακεδονική επαναστατική οργάνωση, που διευθύνει τους απελευθερωτικούς αγώνες του βουλγαρικού πληθυσμού.
Η φθινοπωρινή εκστρατεία αρχίζει με μεγάλη επιτυχία, αλλά η βασική μάχη ακόμη δεν έχει δοθεί. Πρόκειται ο βουλγαρικός στρατός να αντιμετωπίσει μεγάλες δυσκολίες. Πλησιάζουν ημέρες δοκιμασιών και μαζικού ηρωισμού.